nie twórca
  • twórca fresków
    21.03.2013
    21.03.2013
    Czy malarz fresków to freskarz, czy freskant? Żaden polski słownik (w tym wszystkie PWN-u) nie zawiera takich określeń, a przecież malarz fresków musi się jakoś nazywać. Przewertowałem kilka historii i leksykonów sztuki. Występują oba określenia, choć rzadko. Bardziej odpowiada mi forma freskant (por. np. projektant, szyfrant, protokolant itp.). W jęz. niemieckim: Freskant = Freskenmaler.
  • nietwórca i nie-Polak
    22.04.2008
    22.04.2008
    Szanowni Państwo,
    chciałbym zapytać, jak poprawnie zapisać termin nie-twórca, będący przeciwstawnieniem logicznym (razem, oddzielnie czy z łącznikiem). Na przykład w zdaniu: „Nie-twórca przypisał sobie autorstwo cudzego utworu”. Słownik ortograficzny języka polskiego odnosi się jedynie do przeciwstawień logicznych, których drugi człon pisany jest wielką literą, np. nie-Polak.
    Oczekując na Państwa odpowiedź, pozostaję z poważaniem,
    Krzysztof Czub
  • Chicago, ale Rzym, nie Roma
    13.12.2000
    13.12.2000
    Jak byście Państwo skomentowali taką różnicę: pisze się Chicago, a czyta [Szikago]. Miasto leżące w tym samym kraju pisze się Washington, a w polskiej telewizji piszą Waszyngton i czytają [Waszyngton] – przez polskie w i y, czyli źle…
  • Kawa czy herbata? – odmieniać czy nie?
    3.01.2013
    3.01.2013
    Czy tytuły mające formę pytania (np. Kawa czy herbata?, Jaka to melodia?) można odmieniać? Często słyszę, że ktoś nie obejrzał Jakiej to melodii? albo że właśnie włączył Kawę czy herbatę? Nawet na stronach internetowych TVP wyżej wymienione tytuły są często odmieniane: „Pierwszy odcinek Jakiej to melodii? TVP1 wyemitowała 4 września 1997 r.”; „W programach goszczą dawni prowadzący i twórcy oraz gwiazdy, które w Kawie czy herbacie? po raz pierwszy promowały swoje role (…)”.
  • Przecinek i nie tylko
    7.02.2020
    7.02.2020
    Szanowni Państwo,
    czy w poniższym zdaniu fragment mająca globalne aspiracje jest wtrąceniem i powinien być oddzielony od reszty zdania przecinkami?

    Firma XYZ to jeden z liderów na polskim rynku wśród portali lifestylowych oraz, mająca globalne aspiracje, największa strona z przepisami kulinarnymi.

    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik
  • ChatGPT

    25.04.2023
    1.04.2023

    Czy (i ewentualnie jak) powinno się odmieniać nazwę szalenie ostatnio popularnej aplikacji ChatGPT? Spotkałam się z artykułami w mediach, w których nazwa ta nie była odmieniana, ale widziałam też, że część autorów decyduje się na odmianę, posiłkując się przy tym spacją, np. „Chatowi GPT”. Które rozwiązanie jest właściwe (a jeśli odmiana, to ze spacją czy bez)?

  • Padawan
    15.05.2017
    15.05.2017
    Szanowni Państwo,
    w sadze Gwiezdne wojny istotną rolę odgrywają padawani – młodzi adepci sztuki Jedi. Chciałbym dowiedzieć się czegoś więcej o tym słowie. Nie spotkałem go nigdzie poza tym kontekstem, czyżby zostało wymyślone na jego potrzebę? Obiło mi się o uszy, że – nazwijmy to szumnie – sfera duchowa świata Star Wars była inspirowana tradycjami Dalekiego Wschodu. Słowo padawan rzeczywiście pobrzmiewa gdzieś jakby z hinduska? Czy to dobry trop?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • krzyczeć po kimś
    12.03.2016
    12.03.2016
    Zdarza mi się słyszeć, zwłaszcza wśród moich znajomych z południa Polski, formę krzyczeć po kimś zamiast krzyczeć na kogoś. Z początku podejrzewałem, że jest to element śląskiej gwary, ale później zdarzało mi się napotykać tę formę także u mieszkańców innych rejonów kraju. Żaden ze słowników, które przeglądałem, nie wspomina o krzyczeniu po kimś. Stąd moja prośba o wyjaśnienie, skąd w języku wzięła się ta forma i czy można uznać za poprawne jej stosowanie.
  • tlen, czołg i robot
    4.05.2014
    4.05.2014
    Czy wiadomo Państwu, ile jest mniej więcej słów, których autorstwo da się jasno określić i które przyjęły się w języku ogólnym, a więc takich, jak tlen, czołg lub robot? Czy wyrazy te mają swoją fachową nazwę? Czy istnieje słownik, które je gromadzi?
  • Użycie zaimków wskazujących

    1.05.2023
    1.05.2023

    Dzień dobry, czy w zdaniu: "Wkrótce po opisaniu sieci grzybowych zaobserwowano, że za ich pośrednictwem rośliny przesyłają między sobą węgiel, fosfor, azot czy wodę, co sugeruje, że mogą one odgrywać istotną rolę ekologiczną", zaimek "one" jest użyty poprawnie? Podobnie, czy w zdaniu: "Opisano tu opowiada twórcy pod kątem jego wielowątkowości", zaimek "jego" jest w porządku? Z logicznego punktu widzenia nie ma wątpliwości, że pierwszy odnosi się on do "sieci grzybowych", a drugi do "opowiadania", ale składniowo mogłyby odnosić się w pierwszym przypadku zarówno do sieci, jak i do roślin; a w drugim: zarówno do opowiadania, jak i do twórcy. Czy więc w tej wersji te zdania są poprawne, czy nie?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego